MP BOARD 2025 – संस्कृत (SANSKRIT) कक्षा 10 वीं की तैयारी कर रहे स्टूडेंट्स के लिए गत वर्षों की वार्षिक परीक्षावों में पूंछे गए प्रश्नों के आधार पर लगभग 50 वस्तुनिष्ठ प्रश्नों की क्विज अभ्यास हेतु है . चूँकि यह प्रश्न गत वर्षों की वार्षिक परीक्षावों से लिए गए हैं लिहाज़ा महत्वपूर्ण कहे जा सकते हैं . इनका अभ्यास आपकी तैयारी में सहायक होगा .
MP BOARD 2025 – संस्कृत (SANSKRIT) कक्षा 10 वीं की इस रोचक क्विज में बहु विकल्पीय प्रश्न , रिक्त स्थान की पूर्ति , सही जोड़ी , एक वाक्य में उत्तर आदि प्रश्नों को शामिल किया गया है . इस पोस्ट में इन प्रश्नों को आप पढ़ सकते हैं . किन्तु इनके उत्तरों को प्राप्त करने के लिए आपको इस क्विज को हल करना होगा . जिसे सबमिट करने के उपरान्त VIEW score पर जाकर न केवल आप अपने अंक देख सकते हैं वरन आपसे कौन – कौन से प्रश्न गलत हुए हैं व् उनके सही उत्तर क्या हैं I यह भी देख सकेंगे . साथ ही पुनः अभ्यास कर सकते हैं I
MP BOARD 2025 – संस्कृत (SANSKRIT) कक्षा 10 वीं के प्रश्नों को पढ़ें ( नोट – उत्तर हेतु इन प्रश्नों के बाद नीचे दिए गए क्विज को हल कर अभ्यास करें )
उचितं विकल्पं चित्वा लिखत – ( सही विकल्प का चयन करें )
1. ‘रामस्य’ इत्यस्य पदे वचनम् अस्ति –
(अ) अन्यवचनम्
(ब) द्विवचनम्
(स) बहुवचनम्
(द) एकवचनम्
2. ‘लतायाम्’ इत्यस्मिन् पदे का विभक्ति अस्ति ?
(अ) प्रथमा
(ब) सप्तमी
(स) चतुर्थी
(द) द्वितीया
3. ‘नद्या’ इत्यस्य पदे वचनम् अस्ति –
(अ) एकवचनम्
(ब) द्विवचनम्
(स) बहुवचनम्
(द) अन्यवचनम्
4. ‘रमा’ इत्यस्य पदे का विभक्ति अस्ति ?
(अ) प्रथमा
(स) पञ्चमी
(ब) चतुर्थी
(द) सप्तमी
5. ‘अहं श्वः ग्रामं गमिष्यामि।’ इत्यस्मिन् वाक्ये अव्ययम् अस्ति –
(अ) अहं
(ब) श्वः
(स) ग्रामं
(द) गमिष्यामि
6. ‘सदाचारः एव परमो धर्मः ।’ अस्मिन् वाक्ये अव्ययम् अस्ति –
(अ) सदाचारः
(ब) एव
(स) परमः
(द) धर्मः
शुद्धवाक्यानां समक्षम् आम् अशुद्धवाक्यानां समक्षम् न इति लिखत –
7. ‘भविष्यति’ इत्यस्मिन् पदे मध्यमपुरुषः अस्ति ।
8. ‘अगच्छत्’ इत्यस्मिन् पदे एकवचनम् अस्ति ।
9. ‘पठति’ इत्यस्मिन् पदे लट्लकारः अस्ति ।
10. ‘गच्छन्तु’ इत्यस्मिन् पदे लृट्लकारः अस्ति ।
11. ‘प्राचार्यः’ इत्यस्मिन् पदे प्र उपसर्गः अस्ति ।
12. ‘निर्धनः’ इत्यस्मिन् पदे निस् उपसर्गः अस्ति ।
रिक्तस्थानानि पूरयत् – (बालकः, सुन्दरः, निर्थकम्, तनुः, रसालम्, गीतानि, दुर्लभः)
13. मधुराभिः गीतानि इत्यस्मिन् पदयोः —— विशेष्यम् अस्ति ।
14. सुन्दरः बालकः इत्यस्मिन् पदयोः —— विशेषणम् अस्ति ।
15. आम्रम्’ इत्यस्य पदस्य—— पर्यायः भवति ।
16. ‘शरीरम्’ इत्यस्य पदस्य —— पर्यायः भवति ।
17. ‘सुलभ:’ इत्यस्य पदस्य —— विलोमपदं भवति ।
18. ‘सार्थकम्’ इत्यस्य पदस्य ——- विलोमपदं भवति ।
19.युग्ममेलनं
| विद्यालयः | द्वन्द्वसमासः |
| मनोरथ: | विसर्गसन्धिः |
| रामकृष्णौ | व्यञ्जनसन्धिः |
| जगदीश: | दीर्घस्वरसन्धिः |
एकपदेन उत्तरं–
20. ‘पठितवान्’ इत्यस्मिन् पदे कः प्रत्ययः अस्ति ?
21. ‘गन्तुम्’ इत्यस्मिन् पदे कः प्रत्ययः अस्ति ?
22 ‘वर्तमानः’ इत्यस्मिन् पदे कः प्रत्ययः अस्ति ?
23. ‘सर्वदा सर्वकार्येषु का बलवती ?
24. ‘अत्र’ जीवितं कीदृशं जातम्?
25. केन सम्बन्धेन वाल्मीकिः लवकुशयोः गुरु?
26. ‘बालकान्’ इत्यस्मिन् पदे विभक्तिः अस्ति
(अ) प्रथमा
(ब) द्वितीया
(स) पञ्चमी
(द) षष्ठी
27. ‘धेनवः’ इत्यस्मिन् पदे वचनम् अस्ति-
(अ) एकवचनम्
(ब) द्विवचनम्
(स) बहुवचनम्
(द) अन्यवचनम्
28.‘नदीनाम्’ इत्यस्मिन् पदे विभक्तिः अस्ति –
(अ) चतुर्थी
(ब) पञ्चमी
(स) षष्ठी
(द) सप्तमी
29. ‘तस्मिन्’ इत्यस्मिन् पदे वचनम् अस्ति-
(अ) एकवचनम्
(ब) द्विवचनम्
(स) बहुवचनम्
(द) अन्यवचनम्
30. ‘अस्माभिः सर्वदा सत्यं वक्तव्यम्।’ इत्यस्मिन् वाक्ये अव्ययम् अस्ति –
(अ) अस्माभिः
(ब) सर्वदा
(स) सत्यं
(द) वक्तव्यम्
31. अधोलिखितेषु शब्देषु अव्ययपदं नास्ति-
(अ) तत्र
(ब) सर्वत्र
(स) रमा
(द) सदा
शुद्धवाक्यानां समक्षम् ‘आम्’ अशुद्धवाक्यानां समक्षम् ‘न’ इति लिखत –
32. ‘लभते’ इत्यस्मिन् पदे प्रथमपुरुषः अस्ति ।
33. ‘आसीत्’ इत्यस्मिन् पदे बहुवचनम् अस्ति ।
34. ‘पिबति’ इत्यस्मिन् पदे एकवचनम् नास्ति ।
35. ‘अपठत्’ इत्यस्मिन् पदे लङ्लकारः अस्ति ।
36. ‘निर्गच्छति’ इति पदे निर् उपसर्गः अस्ति ।
37. ‘प्रत्युपकारः’ इति पदे ‘प्र’ उपसर्गः अस्ति ।
रिक्तस्थानानि पूरयत् – (धावति, जननी, दुर्लभः, समलम्, सत्वरम्, जलम्, श्वेतः)
38. ‘श्वेतः अभ्यः धावति।’ इत्यस्मिन् वाक्ये ……………. विशेषणपदं अस्ति।
39. ‘जननी तुल्यवत्सला।’ इत्यस्मिन् वाक्ये …………….. विशेष्यपदं अस्ति।
40. ‘सलिलम्’ इतस्य पदस्य …………….. पर्यायपदं अस्ति।
41. ‘निर्मलम्’ इत्यस्य पदस्य ……………… विलोमपदं अस्ति।
42. ‘सुलभः’ इत्यस्य पदस्य ……………… विलोमपदं अस्ति।
43. ‘शीघ्रम्’ इत्यस्य पदस्य ………….. पर्यापपदं अस्ति
44. युग्ममेलनं
| पुस्तकालयः | द्विगुसमास |
| सूर्योदयः | तत्पुरुषसमास |
| चौरभयम् | दीर्घस्वर सन्धिः |
| त्रिभुवनम् | गुण स्वर सन्धिः |
उचितं विकल्पं-
45. ‘फलानि’ इत्यस्य पदे वचनम् अस्ति ?
(i) एकवचनम्
(ii) बहुवचनम्
(iii) द्विवचनम्
(iv) अन्यवचनम्
46. ‘गृहात्’ इत्यस्मिन् पदे विभक्ति अस्ति –
(i) प्रथमा
(ii) तृतीया
(iii) पञ्चमी
(iv) षष्ठी
47. ‘राज्ञे’ इत्यस्य पदे कः विभक्ति अस्ति ?
(i) चतुर्थी
(ii) पञ्चमी
(iii) षष्ठी
(iv) सप्तमी
48. ‘बालकम्’ इत्यस्मिन् पदे विभक्ति अस्ति –
(i) प्रथमा
(ii) द्वितीया
(iii) तृतीया
(iv) चतुर्थी
49 ‘प्रयत्नः’ इत्यस्मिन् पदे उपसर्गः अस्ति –
(i) प्रय
(ii) प्र
(iii) यत्नः
(iv) नः
50. ‘पराजयते’ इत्यस्मिन् पदे उपसर्गः अस्ति –
(i) पराजय
(ii) जयते
(iii) परा
(iv) पराज
नोट – उपरोक्त प्रश्नों के उत्तर प्राप्त करने के लिए नीचे दी गई क्विज का अभ्यास कर सकते हैं I
Pepar